Friedhof Halberstadt

Opis cmentarza

Na cmentarzu miejskim w Halberstadt pochowano blisko 1000 ofiar obu wojen światowych. Są tu kwatery żołnierzy poległych w pierwszej wojnie światowej, cywilnych ofiar bombardowań z okresu drugiej wojny światowej a także groby obcokrajowców – więźniów obozów koncentracyjnych, więzień oraz robotników przymusowych i ich dzieci.
Około 150 pochowanych ofiar to obywatele polscy. Ich groby znajdują się w kilku kwaterach:
W kwaterze nazwanej cmentarzem ofiar obozów koncentracyjnych pochowano 164 więźniów KL Buchenwald, którzy byli więzieni w położonym obok Halberstadt podobozie Langenstein-Zwieberge. Większość z nich zmarła w kwietniu 1945 roku tuż po wyzwoleniu, w amerykańskim szpitalu wojskowym. Znane są nazwiska 15 Polaków - więźniów tego obozu.
Około 60 polskich cywilnych ofiary wojny, w tym kobiety, mężczyźni i dzieci, które zostały deportowane do Rzeszy spoczywają w kwaterze nazywanej cmentarzem specjalnym lub kwaterą ofiar terroru. W tym miejscu znajdują się również groby niemieckich cywilów, którzy zginęli głównie podczas nalotów alianckich.
Na cmentarzu miejskim w Halberstadt pochowano także 121 więźniów z więzienia JVA Wolfenbüttel. Zostali oni skierowani do pracy przymusowej w obozie „Reichsbahnausbesserungswerk“ w Halberstadt. Największa grupą ofiar stanowili Polacy – 71 ofiar, Włosi – 42 i 8 osób nieznanej narodowości. W miejscu ich masowego grobu znajduje się wybudowany w 2019 roku ciemny, granitowy obelisk z inskrypcją w języku polskim, niemieckim i włoskim: „Pamięci spoczywających tu 121 ofiar zamordowanych przez narodowych socjalistów w Halberstadt w 1945 r.” Na bokach pomnika umieszczono nazwiska ofiar, a z tyłu upamiętniono tych, których tożsamość nie została jeszcze wyjaśniona.
Początkowo ofiary z obozu pochowano potajemnie w masowym grobie w 1945 roku po czym jesienią 1953 r. dokonano ekshumacji ciał i po kremacji w Quedlinburgu prochy 121 osób złożono w dwóch urnach. Dopiero w 2015 r. w wyniku przeprowadzonych badań ustalono ich tożsamość i pochodzenie.
Wszystkie kwatery grobów wojennych i upamiętnienia na cmentarzu w Halberstadt są bardzo zadbane (stan 2020.

Dane adresowe