St. Pauli Friedhof

Opis cmentarza

Na ewangelickim cmentarzu św. Pawła (St. Pauli Friedhof) tuż przy murze, w południowo zachodniej części znajduje się kwatera grobów dzieci robotnic przymusowych, które przychodziły na świat i zmarły głównie w izbie położniczej (Entbindungslager Kiesgrube) w Dreźnie. Było to miejsce, gdzie robotnice przymusowe z Polski, ZSRR, Francji i Słowacji rodziły dzieci a następnie były zmuszane, aby je tam pozostawić i po kilku dniach wrócić do miejsc zatrudnienia w zakładach przemysłowych na terenie miasta (przede wszystkim w firmie Zeiss-Ikon), gospodarstwach domowych i rolnych w Dreźnie i okolicznych gminach.

W obozie tym od maja 1943 r. przyszło na świat przynajmniej 497 dzieci, 225 z nich zmarło w krótkim czasie ze względu na panujące w izbie położniczej warunki bytowe - brak opieki socjalnej i medycznej, niedożywienie i choroby. Większość z nich została pochowana na pobliskim cmentarzu St.Pauli, a nieliczne na innych drezdeńskich cmentarzach.

Od 2008 r. członkowie inicjatyw obywatelskich zaangażowali się w stworzenie upamiętnienia na dotychczas anonimowej kwaterze z grobami dzieci pod murem cmentarnym, nazywanym często murem samobójców. W wyniku kilkuletnich działań edukacyjnych i zaangażowania młodzieży szkolnej oraz instytucji miejskich w 2015 r. utworzono symboliczne miejsce pamięci i zamontowano ceramiczne tabliczki, przygotowane samodzielnie głównie przez młodzież, zawierające imiona i wiek dzieci w chwili śmierci.

Na podstawie opracowanej przez Anikę Dube-Wnęk dokumentacji można ustalić, iż jest to miejsce pochówku ponad 230 noworodków i dzieci w wieku do kilku miesięcy. Matki 108 z nich były najprawdopodobniej robotnicami przymusowymi z Polski.

Kwatera grobów dziecięcych z oryginalnymi upamiętnieniami, których stan jest dobry (2023), ma bardzo przejmujący charakter.

Dane adresowe

Adres cmentarza: Dresden, Saksonia
Hechtstraße 78
01127 Dresden
GPS: 51.087401, 13.737783

Administrator cmentarza:  Evangelisch-Lutherische Kirchspiel Dresden-Neustadt im Kirchenbezirk Dresden-Nord,
www.zwangsarbeiterkinder-dresden.de,
friedhof.dresden-neustadt@evlks.de,
Friedensstr. 2, 01097 Dresden,



ZDJĘCIA CMENTARZA
POCHOWANI

Adamowska Lidia
(1943-1943)

więcej

Aleksandrowicz Kazimierz
(1944-1944)

więcej

Bartkiewicz Helena
(1943-1944)

więcej

Bartoszek Katarzyna
(1944-1944)

więcej

Basson Emil
(1944-1945)

więcej

Belina Halina
(1944-1944)

więcej

Bidan Stanisław
(1944-1944)

więcej

Bilowski Mikołaj
(1943-1943)

więcej

Borowicz Lidia
(1944-1944)

więcej

Borowska Ekwira
(1945-1945)

więcej

Buszko Halina
(1943-1944)

więcej

Chomacka Józefa
(1944-1944)

więcej

Cichocka Sabina
(1943-1944)

więcej

Cichocki Franciszek
(1944-1944)

więcej

Cyganek Kazimierz
(1944-1944)

więcej

Dawniak Mia
(1944-1944)

więcej

Derbot Helena
(1943-1943)

więcej

Dones Elżbieta
(1943-1943)

więcej

Florek Annelis
(1944-1944)

więcej

Frańczuk Mieczysław
(1943-1943)

więcej

Gaizler Marian
(1944-1944)

więcej

Hagowski Iwan
(1945-1945)

więcej

Hass Halina
(1943-1943)

więcej

Hudź Ryszard
(1944-1944)

więcej

Hulenik Maria
(1944-1944)

więcej

Humenecka Hanna
(1944-1944)

więcej

Jabłoński Edmund
(1944-1944)

więcej

Jaremiak Edward
(1943-1944)

więcej

Jaremski Włodzimierz
(1944-1944)

więcej

Jeziorska Ryszarda
(1944-1944)

więcej

Jordanow Piotr
(1944-1944)

więcej

Kaczmarek Anna
(1944-1944)

więcej

Kalitkiewicz Gertruda
(1944-1944)

więcej

Klucznik Zbigniew
(1944-1945)

więcej

Kokot Franciszek
(1943-1943)

więcej

Kopiński
(1943-1943)

więcej

Kosla Luc
(1943-1943)

więcej

Kowal Lidia
(1943-1943)

więcej

Kowaszewska
(1944-1944)

więcej

Kozan Maria
(1943-1943)

więcej

Kozera Maria
(1944-1944)

więcej

Koźlik Teresa
(1943-1944)

więcej

Krzymowska Halina
(1943-1944)

więcej

Kukiełka Franciszek
(1944-1945)

więcej

Kuszmiruk Stanisław
(1944-1944)

więcej

Lewandowska Krystyna
(1943-1943)

więcej

Lewandowski
(1944-1944)

więcej

Liszka Zofia
(1944-1944)

więcej

Ludwiniak Jan
(1943-1943)

więcej

Łęcki Wiesław
(1944-1944)

więcej

Łukasik Ferdynand
(1943-1943)

więcej

Majkowski Józef
(1943-1943)

więcej

Malaszko Jerzy
(1943-1944)

więcej

Małkowiecka Zerila
(1944-1944)

więcej

Mikołajczyk Tamara
(1944-1944)

więcej

Misztal Anna
(1944-1944)

więcej

Mołyń Aleksandra
(1943-1943)

więcej

Nasiorowski Józef
(1943-1943)

więcej

Nierwański Marian
(1944-1944)

więcej

Niklas Maria
(1943-1944)

więcej

Nocoń Krystyna
(1944-1944)

więcej

Oszust
(1944-1944)

więcej

Owerko Nela
(1943-1943)

więcej

Paluch Adolf
(1944-1944)

więcej

Paluch Romana
(1944-1944)

więcej

Patłacha Lidia
(1943-1943)

więcej

Patocka Alicja
(1944-1944)

więcej

Piątkowska Ludmiła
(1944-1944)

więcej

Reczkowska Helena
(1944-1944)

więcej

Regulska Seweryna
(1943-1944)

więcej

Rokocz Krystyna
(1943-1943)

więcej

Romaszka Jan
(1944-1944)

więcej

Różański Krzysztof
(1943-1943)

więcej

Rudenko Małgorzata
(1944-1944)

więcej

Sambowska Henryka
(1944-1944)

więcej

Siniewicz Weronika
(1943-1943)

więcej

Sitarz Anna
(1944-1944)

więcej

Skakuj Hans
(1943-1943)

więcej

Skrzypek Zbigniew
(1943-1943)

więcej

Sobczyk Janina
(1944-1944)

więcej

Sobiński Bogdan
(1943-1943)

więcej

Sobocińska Anna
(1944-1944)

więcej

Stachura Kazimierz
(1944-1944)

więcej

Stankiewicz Genowefa
(1944-1944)

więcej

Stepuch Piotr
(1944-1944)

więcej

Stomba Bronisław
(1944-1944)

więcej

Szelągowski Jan
(1944-1944)

więcej

Szkiel Lidia
(1943-1943)

więcej

Szmigielski Roman
(1944-1944)

więcej

Szynal Zofia
(1943-1943)

więcej

Tobilko Lilianna
(1943-1943)

więcej

Ton Kazimierz
(1944-1944)

więcej

Toporek Zygmunt
(1944-1944)

więcej

Tur Maria
(1944-1944)

więcej

Turek Henryka
(1943-1944)

więcej

Urbias Günter
(1944-1944)

więcej

Uzolnik Jerzy
(1944-1944)

więcej

Wachowski Roman
(1944-1944)

więcej

Walaszczyk Stanislaw
(1944-1944)

więcej

Więcławska Zofia
(1944-1944)

więcej

Więcławski Zbigniew
(1944-1944)

więcej

Wilczyńska Regina
(1943-1944)

więcej

Wyczka Donna
(1943-1943)

więcej

Zacharczuk Karola
(1944-1944)

więcej

Zacharow Eugeniusz
(1943-1943)

więcej

Zalewska Bronisława
(1943-1943)

więcej

Zapatiuk Wiktor
(1944-1944)

więcej

Zawistowska Halina
(1944-1944)

więcej

© FPNP 2017–2022